Lot n° 231
Sélection Bibliorare

MONTANUS, Arnoldus.- De nieuwe en onbekende weereld of Beschryving van America en 't Zuid-Land, vervaetende d'oorsprong der Americaenen en Zuidlanders, gedenkwaerdige togten derwaertds, gelegenheid der vaste kusten, eilanden, steden, sterkten,...

Estimation : 6000 / 7000
Adjudication : Invendu
Description
dorpen, tempels, bergen, fonteinen, stroomen (...); verciert met af-beeldels na 't leven in America gemaekt."
Amsterdam, Jacob van Meurs, 1670. In-f° : gegraveerde titel, portret, [6]-585-[27] pp., 16 kaarten waarvan 1 uitvouwbaar en 32 grote zichten waarvan 2 uitvouwbaar en 30 op dubbele blz., 6 portretten op enkele blz., 66 tekstfiguren (gegraveerde titel heringebonden, enkele platen kort afgesneden, marginale inscheuring met klein verlies pl. p. 220, pl. p. 470 licht gebruind, bleke watervlek bovenaan vol., 3 tekstbladen met onregelmatige randen, enkele mispagineringen). Eigentijdse band : perkament, rug met ribben, platten met lijnenkader en centraal medaillon in blindstempeling (scharnieren gebarsten, lichte gebruikssporen op de band). EERSTE UITGAVE van deze compilatie uit verschillende auteurs en handschriften welke door Dapper zal vertaald worden in het Duits en door Ogilby in het Engels. Eerste en mooie afdruk van de kopergravures : kaart van Noord- en Zuid-Amerika door Gerard Schagen (wiens naam niet vermeld wordt in de latere uitgaven), 7 portretten (Maurits van Nassau aan wie het werk is opgedragen, Colombus, Vespucci, Magellaan, Athabaliba, Moctezuma en Pizarro), 32 mooie zichten op dubbele bladzijde (Mexico, Porto Rico, een Spaans fort in Florida, Havana, Haïti, een Mexicaanse afgod, Lima, Cuzco, Olinda in Brazilië, San Salvador de Bahia, de Amazone, Boavista, Suriname ...), 15 kaarten op dubbele blz. (Virginia, Florida, de Bermudas, Centraal Amerika, Acapulco, Yucatan, Peru, Brazilië, Guyana, Venezuela, Chili, de Straat van Magellaan ...) en 66 prenten in de tekst betreffende fauna en flora uit de verschillende landsstreken (lamas, walrussen, apen, gordeldieren, of ... het gevecht tussen een arend en een éénhoorn), taferelen van plechtigheden en offers, spelen, gevechten, kannibalisme, portretten van inboorlingen, stadszichten ...
Eerste afbeelding van de stad New York, het "Novum Amsterodamum" (in texto p. 124), in 1624 gesticht door Waalse protestanten die, vooraleer uit te wijken naar de Nieuwe Wereld, te Leiden hun toevlucht hadden gezocht. Zij namen er in naam van de Westindische Compagnie bezit van de bedoelde site. Het eiland Manhattan werd vervolgens van de Indianen gekocht voor 60 gulden in goederen, werd onafhankelijk in 1653 en door de Engelsen veroverd in 1664. Zij herdoopten de plaats in New York. Deze prent volgt op de kaart van Nieuw-België aan de monding van de Hudson.
De koperplaten van deze uitgave werden doorverkocht door van Meurs en dienden daarna nog ter illustratie van latere herdrukken of andere werken. De tekstfiguren op pp. 359, 363 en 576 zijn niet gecensureerd zoals dat meestal wel het geval is.
# Sabin, 50086; # Tiele 763; # JCB III-226 ("108 plates of wich 69 in texto and 16 maps"); # Borba de Moraes II-76; # Cartes des Amériques dans les collections de la Bibliothèque royale. Brussel, K.B., 1992, nos 50 en 22.
Édition originale de cette compilation de textes extraits de divers auteurs qui sera traduite en allemand par Dapper et en anglais par Ogilby. Premier et beau tirage des gravures : cartes, portraits, scènes pittoresques, faune et flore, et de nombreuses vues dont la toute première représentation de la ville de New York fondée par des protestants wallons. Exemplaire non censuré (qqs petits défauts). Plein vélin de l'époque.
Partager